De Hoge Raad voor het Klimaat betreurt de talrijke “tegenslagen” op het gebied van decarbonisatie in Frankrijk

De Hoge Raad voor het Klimaat (HCC) zette donderdag druk op de regering van François Bayrou en riep op tot een "collectieve sprong voorwaarts" in een tijd waarin het tempo van de decarbonisatie in Frankrijk vertraagt ​​en bepaalde maatregelen, zoals de renovatie van gebouwen, "een tegenslag" vormen.

Onder druk van rechtse partijen, extreemrechts, LFI of bepaalde leden van het middenblok, afhankelijk van de kwestie, zijn er de afgelopen weken in verschillende teksten ook tegenslagen in het Parlement gemeld over het onderwerp van de kunstmatige bebouwing van land (zero net artificialization, ZAN) of de beperking van de meest vervuilende voertuigen in grote steden (lage-emissiezones, ZFE).

"We hebben een gezamenlijke impuls nodig om klimaatactie nieuw leven in te blazen, met een duidelijk kader voor publieke actie, structurele maatregelen, solide bestuur en duidelijk gedefinieerde doelstellingen", aldus Jean-François Soussana , de landbouwkundige die voorzitter is van de HCC.

Dit onafhankelijke orgaan, opgericht in 2018 door president Emmanuel Macron, bestaat uit twaalf experts die belast zijn met de beoordeling van de klimaatmaatregelen van de regering en het doen van aanbevelingen. In maart waarschuwde het orgaan dat Frankrijk "nog niet klaar" is voor de opwarming van de aarde, die in het land tussen 2015 en 2024 al +2,2 °C bereikt. Deze constatering blijft relevant nu het land geleidelijk herstelt van een lange, intense en vroegtijdige hittegolf.

"Dit type hittegolf illustreert dat we in sommige gevallen adaptatiegrenzen kunnen bereiken met aanzienlijke gevolgen, bijvoorbeeld voor de gezondheid", benadrukt Jean-François Soussana. De maatregelen in het adaptatieplan van de regering "passen nog steeds niet bij de kwetsbaarheden en behoeften", betreurt het HCC.

In het jaarverslag "Klimaatactie hervatten ondanks verslechterende gevolgen en verzwakt beheer" wijst het erop dat de daling van de broeikasgasemissies in 2024 aanzienlijk is vertraagd (-1,8%). De daling bleef sterk voor de energieproductie, maar stagneerde in andere sectoren (landbouw, bouw, industrie, transport, enz.). Het tempo zal echter moeten verdubbelen om de Franse doelstellingen voor 2030 te halen. Deskundigen wijzen er zelfs op dat een groot deel (70%) van deze daling kan worden toegeschreven aan "conjuncturele" factoren, zoals zacht winterweer of de herstart van kernreactoren.

"Fokkers hebben het moeilijk en verdienen een armoedig bestaan, en dus sluiten steeds meer boerderijen. Dit noemen we een cyclisch effect, want het is geen gewenst politiek fenomeen", geeft Marion Guillou, lid van de HCC en voedselspecialist, als voorbeeld.

De HCC betreurt ook de "tegenslagen" die "vaak maatregelen hebben getroffen die erg populair waren bij particulieren" : sociale leasing (het verhuren van elektrische auto's aan huishoudens met een laag inkomen), steun voor zonnepanelen op daken of renovatie van gebouwen. "De duidelijkheid van het Franse klimaatbeleid is door deze tegenslagen in twijfel getrokken, wat heeft geleid tot een gebrek aan zichtbaarheid voor de private sector en lokale overheden", aldus het rapport.

De staatssteun voor energierenovatie van woningen, MaPrimeRénov, is momenteel opgeschort voor nieuwe grote renovatieprojecten tot medio september. President Macron zelf had zijn ongenoegen geuit en kritiek geuit op de "onzekerheden" rond bepaalde maatregelen.

De HCC noemt ook de tegenslagen die in het Parlement zijn geregistreerd met betrekking tot ZAN's of ZFE's. De experts herhalen hun kritiek op de vertragingen bij de publicatie van bepaalde belangrijke teksten over energie en klimaat en betreuren de "verzwakking" van het Secretariaat-generaal voor Ecologische Planning, een organisatie die verbonden is aan Matignon.

Internationaal stellen ze ook voor om "de Franse klimaatdiplomatie nieuw leven in te blazen". De Europese Commissie heeft woensdag aan de lidstaten haar doelstelling voorgelegd om de uitstoot van broeikasgassen in 2040 met 90% te verminderen ten opzichte van 1990, met "flexibiliteit".

Er zal pas in september worden gestemd, dus de tijdlijn voor de VN-klimaatconferentie (COP30) in november in Brazilië is erg krap. De EU moet haar klimaatroutekaart voor 2035 vóór deze belangrijke gebeurtenis presenteren. "Deze vertraging verzwakt de positie van de EU in de context van COP30 en draagt ​​bij aan de afname van de internationale druk om de klimaatambitie te verhogen", betreuren de auteurs.